तृतीयः पटलः(tṛtīyaḥ paṭalaḥ)

Tercera parte (versos 79 a 99)

1. Niṣpatti, el estado de consumación.

79.
ततोऽभ्यासक्रमेणैव निष्पत्तिर्योगिनो भवेत्।
अनादिकर्मबीजानि येन तीर्त्वाऽमृतं पिबेत्॥ ३॥ ७९॥
tato'bhyāsakrameṇaiva niṣpattiryogino bhavet |
anādikarmabījāni yena tīrtvā'mṛtaṃ pibet || 3 || 79 ||
Sólo mediante la práctica gradual el yogui llega a la etapa nishpatti, por la cual escapa a las semillas del karma que traía al principio y bebe el néctar de la inmortalidad.

80, 81, 82.
यदा निष्पत्तिर्भवति समाधेः स्वेनकर्मणा।
जीवन्मुक्तस्य शांतस्य भवेद्धीरस्य योगिनः॥ ३॥ ८०॥
यदा निष्पत्तिसंपन्नः समाधिः स्वेच्छया भवेत्॥ ३॥ ८१॥
गृहीत्वा चेतनां वायुः क्रियाशक्तिं च वेगवान्।
सर्वांश्चक्रान्विजित्वा च ज्ञानशक्तौ विलीयते॥ ३॥ ८२॥
yadā niṣpattirbhavati samādheḥ svenakarmaṇā |
jīvanmuktasya śāṃtasya bhaveddhīrasya yoginaḥ ||3||80||
yadā niṣpattisaṃpannaḥ samādhiḥ svecchayā bhavet ||3||81||
gṛhītvā cetanāṃ vāyuḥ kriyāśaktiṃ ca vegavān |
sarvāṃścakrānvijitvā ca jñānaśaktau vilīyate || 3 || 82||
Cuando el yogui liberado (jīvanmukta) obtiene por medio de la práctica el estado consumado (niṣpatti) de samādhi, entonces puede voluntariamente evocar ese estado (niṣpattisamādhi); el impulso del aliento (vāyu) se une con la mente (cetanā), la energía (kriyāśakti) conquista (kriyāśakti) todos los cakras y se absorbe (vilīyate) en el conocimiento de la energía (jñānaśakti).

83.
इदानीं क्लेशहान्यर्थं वक्तव्यं वायुसाधनम्।
येन संसारचक्रेस्मिन् भोगहानिर्भवेद्ध्रुवम्॥ ३॥ ८३॥
idānīṃ kleśahānyarthaṃ vaktavyaṃ vāyusādhanam |
yena saṃsāracakresmin bhogahānirbhaveddhruvam || 3 || 83||
Con el fin de eliminar los disturbios (kleśas) (que puedan afectar al yogui) ahora se describe una técnica del dominio del aire (vāyusādhana), con la cual esté seguro de destruir todos los sufrimientos y las alegrías en esta ronda del saṃsāra (saṃsāracakra)

84.
रसनां तालुमूले यः स्थापयित्वा विचक्षणः।
पिबेत्प्राणानिलं तस्य योगानां संक्षयो भवेत्॥ ३॥ ८४॥रोगाणं
rasanāṃ tālumūle yaḥ sthāpayitvā vicakṣaṇaḥ |
pibetprāṇānilaṃ tasya yogānāṃ saṃkṣayo bhavet || 3 || 84 ||
Cuando el hábil yogui, al colocar la lengua en la raíz del paladar, puede beber el prana vayu, entonces ocurre la disolución completa de todos los Yogas (es decir, ya no necesita Yoga).
Notas:
1. O "libertad de todas las enfermedades". [Lectura de variantes.]

85.
काकचंच्वा पिबेद्वायुं शीतलं यो विचक्षणः।
प्राणापानविधानज्ञः स भवेन्मुक्तिभाजनः॥ ३॥ ८५॥
kākacaṃcvā pibedvāyuṃ śītalaṃ yo vicakṣaṇaḥ |
prāṇāpānavidhānajñaḥ sa bhavenmuktibhājanaḥ || 3 || 85 ||
El yogui inteligente bebe en aire fresco con la boca en forma de pico de cuervo y conoce las operaciones de prāṇa y apāna, se convierte en un digno receptor de la liberación.

86.
सरसं यः पिबेद्वायुं प्रत्यहं विधिना सुधीः।
नश्यंति योगिनस्तस्य श्रमदाहजरामयाः॥ ३॥ ८६॥
sarasaṃ yaḥ pibedvāyuṃ pratyahaṃ vidhinā sudhīḥ |
naśyaṃti yoginastasya śramadāhajarāmayāḥ || 3 || 86 ||
Para el yogui sabio que bebe correctamente el aire y el néctar todos los días, la fatiga, la fiebre, la vejez y la enfermedad ya no existen.

87.
रसनामूर्ध्वगां कृत्वा यश्चन्द्रे सलिलं पिबेत्।
मासमात्रेण योगीन्द्रो मृत्युंजयति निश्चितम्॥ ३॥ ८७॥
rasanāmūrdhvagāṃ kṛtvā yaścandre salilaṃ pibet |
māsamātreṇa yogīndro mṛtyuṃjayati niścitam || 3 || 87 ||
El señor entre los yoguis, que gira la lengua hacia arriba y bebe el líquido de la luna, seguramente conquistará la muerte en tan sólo un mes.

88.
राजदंतबिलं गाढं संपीड्य विधिना पिबेत्।
ध्यात्वा कुण्डलिनीं देवीं षण्मासेन कविर्भवेत्॥ ३॥ ८८॥
rājadaṃtabilaṃ gāḍhaṃ saṃpīḍya vidhinā pibet |
dhyātvā kuṇḍalinīṃ devīṃ ṣaṇmāsena kavirbhavet || 3 || 88 ||
Debe apretar fuertemente la apertura en la úvula y beber correctamente. Meditando sobre la diosa Kuṇḍalinī, se convierte en un sabio dentro de seis meses.

89.
काकचंच्वा पिबेद्वायुं सन्ध्ययोरुभयोरपि।
कुण्डलिन्या मुखे ध्यात्वा क्षयरोगस्य शान्तये॥ ३॥ ८९॥
kākacaṃcvā pibedvāyuṃ sandhyayorubhayorapi |
kuṇḍalinyā mukhe dhyātvā kṣayarogasya śāntaye || 3 || 89||
Para aliviar una enfermedad devastadora (1), debe beber el aire (2) al principio y al final del día por la boca puesta en la forma de pico de cuervo (3), visualizando el aire en la boca de Kuṇḍalinī.
Notas:
1. Kṣayaroga,consunción, tuberculosis.
2. Pibedvāyu, bebiendo (piba) el aire (vāyu).
3. Kāka-cañcu, cuervo-pico de pájaro.

90.
अहर्निशं पिबेद्योगी काकचंच्वा विचक्षणः।
पिबेत्प्राणानिलं तस्य रोगाणां संक्षयो भवेत्।
दूरश्रुतिर्दूरदृष्टिस्तथा स्याद्दर्शनं खलु॥ ३॥ ९०॥
aharniśaṃ pibedyogī kākacaṃcvā vicakṣaṇaḥ |
pibetprāṇānilaṃ tasya rogāṇāṃ saṃkṣayo bhavet ||
dūraśrutirdūradṛṣṭistathā syāddarśanaṃ khalu || 3 || 90 ||
El yogui advertido que poniendo la boca con la forma de pico de un cuervo bebe (el aire) durante el día y la noche destruye todas las enfermedades y sin dudas desarrolla la clariaudiencia, la clarividencia y el discernimiento.

91.
दन्तैर्दन्तान्समापीड्य पिबेद्वायुं शनैः शनैः।
ऊर्ध्वजिह्वः सुमेधावी मृत्युं जयति सोचिरात्॥ ३॥ ९१॥
dantairdantānsamāpīḍya pibedvāyuṃ śanaiḥ śanaiḥ |
ūrdhvajihvaḥ sumedhāvī mṛtyuṃ jayati socirāt || 3 || 91 ||
El yogi sabio que bebe el aire muy suavemente apretando sus dientes (1) muy rápido conquista la muerte.
Nota:
1. presionando los dientes superiors contra los interiors, apretando las mandíbulas.

92.
षण्मासमात्रमभ्यासं यः करोति दिने दिने।
सर्वपापविनिर्मुक्तो रोगान्नाशयते हि सः॥ ३॥ ९२॥
ṣaṇmāsamātramabhyāsaṃ yaḥ karoti dine dine |
sarvapāpavinirmukto rogānnāśayate hi saḥ || 3 || 92 ||
El que lo practica todos los días por sólo seis meses (ṣaṇmāsa) se libera de todo pecado y destruye las enfermedades.

93.
संव्वत्सरकृताथ्यासान्मृत्युं जयति निश्चितम्।
तस्मादतिप्रयत्नेन साधयेद्योगसाधकः॥३॥९३॥
saṃvvatsarakṛtāthyāsānmṛtyuṃjayatiniścitam |
sasmādatiprayatnena sādhayedyogasādhakaḥ ||3||93||
Practicando durante un año está seguro de vencer la muerte. Por lo tanto, el mejor de los practicantes debe practicar con celo.

94.
वर्षत्रयकृताऽभ्यासाद्भैरवो भवति ध्रुवम्।
अणिमादिगुणाल्लब्ध्वा जितभूतगणः स्वयम्॥ ३॥ ९४॥
varṣatrayakṛtā'bhyāsādbhairavo bhavati dhruvam |
aṇimādiguṇāllabdhvā jitabhūtagaṇaḥ svayam || 3 || 94 ||
Después de tres años (1) de práctica, él está seguro de convertirse en Bhairava. Obtiene el poder de volverse infinitesimal (2) y así sucesiva y automáticamente también conquista todos los elementos.
Notas:
1. varṣa, “durante la lluvia”. En este caso “varṣatraya” significa “después de tres años”.
2. Uno de los siddhis principales.
pluie

95
रसनामूर्ध्वगां कृत्वा क्षणार्धं यदि तिष्ठति।
क्षणेन मुच्यते योगी व्याधिमृत्युजरादिभिः॥ ३॥ ९५॥
rasanāmūrdhvagāṃ kṛtvā kṣaṇārdhaṃ yadi tiṣṭhati |
kṣaṇena mucyate yogī vyādhimṛtyujarādibhiḥ || 3 || 95 ||
Si gira la lengua hacia arriba y permanece así por medio instante, el yogui se libera rápidamente de las enfermedades, de la muerte y de la decrepitud.

96.
रसनां प्राणसंयुक्तां पीड्य्मानां विचिंतयेत्।
न तस्य जायते मृत्युः सत्यं सत्यं मयोदितम्॥ ३॥९६॥
rasanāṃ prāṇasaṃyuktāṃ pīḍymānāṃ viciṃtayet |
na tasya jāyate mṛtyuḥ satyaṃ satyaṃ mayoditam || 3 || 96 ||
Mientras lo presiona, debe visualizar su lengua como unida con prāṇa. La muerte no sucede para él. Por cierto, te he dicho la verdad.

97.
एवमभ्यासयोगेन कामदेवो द्वितीयकः।
न क्षुधा न तृषा निद्रा नैव मूर्च्छा प्रजायते॥ ३॥ ९७॥
evamabhyāsayogena kāmadevo dvitīyakaḥ |
na kṣudhā na tṛṣā nidrā naiva mūrcchā prajāyate || 3 || 97 ||
Al practicar así, se convierte en un segundo dios de amor (1). Él no tiene ni hambre ni sed, ni duerme ni se desmaya.
Nota:
1. Kāmadeva, dios mitológico del amor, siempre joven y enamorado, lleno de deseo de placer sexual.

98.
अनेनैव विधानेन योगीन्द्रोऽवनिमण्डले।
भवेत्स्वच्छन्दचारी च सर्वापत्परिवर्जितः॥ ३॥ ९८॥
anenaiva vidhānena yogīndro'vanimaṇḍale |
bhavetsvacchandacārī ca sarvāpatparivarjitaḥ || 3 || 98||
Mediante esta técnica, el señor de los yoguis puede moverse por la tierra como él desea y no le suceden desgracias.

99.
न तस्य पुनरावृत्तिर्मोदते ससुरैरपि।
पुण्यपापैर्न लिप्येत एतदाक्षरणेन सः॥ ३॥ ९९॥
na tasya punarāvṛttirmodate sasurairapi |
puṇyapāpairna lipyeta etadākṣaraṇena saḥ || 3 || 99||
Cuando practica esto, no renace, se divierte con los dioses, y no está manchado por las buenas y las malas acciones.